#DzieńReferendalny zaproponowany przez Klub Jagielloński jest propozycją usprawniającą obecny system korzystania z referendów. Należy się zgodzić ze wszystkimi punktami przedstawionymi w załączonej grafice. Chcielibyśmy zatem porównać tę propozycję z naszym pomysłem ewolucyjnej deliberacji przez internet, przez pryzmat przedstawionej krytyki obecnego stanu rzeczy w tym tekście
Na wstępie chcielibyśmy zaznaczyć, że nasza propozycja przewiduje zaistnienie dokładnie tych samych korzyści, które są tematem poniższej grafiki. Ponadto:
1. Koszty rozwiązania – Obie propozycje zakładają poniesienie pewnych przewidywalnych kosztów, celem zwiększenia udziału bezpośredniego wpływu obywateli oraz ilości uzyskanych w ten sposób informacji. Naszym zdaniem ilość oraz jakość informacji uzyskanych za pomocą naszego systemu jest większa. Nie zakłada on skądinąd kosztownego procesu zbierania podpisów dotyczących inicjatyw obywatelskich, jedynie zaangażowanie komentatorów.
2. Wiedza obywateli – W komentarzu do grafiki KJ, podniósł kwestię złożoności pytań drugiego referendum i należy się zgodzić, że jest to poważny problem w racjonalnym podejmowaniu decyzji w warunkach niepełnej informacji wyborców. Jednakże w przedstawionej tu propozycji rzeczony problem nie jest adresowany. Nasz system opiera się na założeniu ważenia głosów na podstawie informacji posiadanych przez obywateli.
3. Formułowanie pytań – Dzień referendalny nie zakłada elastyczności raz zadanych pytań referendalnych, które mogą przecież być źle sformułowane. Ilość podpisów nie musi przekładać się na jakość propozycji. Nasz system wyłaniania tematów w warunkach konstruktywnej dyskusji, daje możliwość zmian kolejnych propozycji obywateli.
4. Inicjatywa i tematyka – System zbierania podpisów utrwala obecny stan, w którym propozycje pytań zależą od zdolności do zbierania podpisów. Pozostaje więc w mocy założenie, że ten model właściwie reprezentuje pełne poparcie i wolę obywateli. Jednakże najwięcej podpisów zbierze przede wszystkim ten, kto najlepiej umie zbierać podpisy, czyli posiada na to środki finansowe, potrafi przekonywać do siebie ludzi (niekoniecznie merytorycznie), posiada zdolności organizacyjne itp. Owszem, należy docenić taki wysiłek, jednakże jakościowo lepsze rozwiązania osób, które nie posiadają tych niepospolitych możliwości, nie są w ten sposób reprezentowane mimo, że mogłyby się spotkać z wyższym poparciem społecznym. Nadmienić należy, że w naszej propozycji, obywatel jest w stanie wypowiedzieć się na wiele tematów jednocześnie, w znacznie mniej uciążliwy dla niego sposób.
Niemniej jednak, w dalszym ciągu propozycję Klubu Jagiellońskiego uważamy za znaczną poprawę obecnej polityki referendalnej. Przesyłamy wyrazy uznania i zaproszenie do współpracy.
Marcin Woźniak